Protestat masive në Serbi kanë arritur një pikë kulmore, duke ngritur pyetje të rëndësishme mbi stabilitetin e vendit.
Sreqko Gjukiq, ish-diplomat dhe anëtar i Forumit për Marrëdhënie Ndërkombëtare, thekson se regjimi aktual është në një kurth dhe se situata po përshkallëzohet drejt një faze të re, potencialisht të dhunshme.
Gjukiq thekson se qeveria në Beograd është e vetëdijshme për tensionet në rritje dhe se po përballet me një krizë të thellë legjitimiteti.
Ai paralajmëron se protestat, që kanë vazhduar për muaj me radhë, nuk janë thjesht një reagim momental, por një reflektim i një konflikti të thellë që ka filluar që nga ardhja në pushtet e regjimit aktual.
“Lufta civile në Serbi ka vazhduar që nga momenti kur kjo qeveri erdhi në pushtet,” thotë ai. “Kjo ka ndarë popullin në dy kampe: ata që mbështesin regjimin dhe ata që e kundërshtojnë atë. Kjo ndarje ka krijuar një atmosferë tensioni që është e pashmangshme për të çuar në një përballje më të madhe.”
Gjukiq gjithashtu sugjeron se situata do të arrijë kulmin në përvjetorin e një ngjarjeje tragjike në Novi Sad, duke theksuar se ky moment mund të shërbejë si një katalizator për ndryshime të mëdha.
Ai beson se protestat aktuale janë një shenjë e një lëvizjeje më të gjerë për demokraci dhe drejtësi në Serbi.
“Qeveria është e vetëdijshme se po hyjmë në fazën përfundimtare të luftës civile në Serbi. Ajo po përpiqet të kontrollojë situatën, por çdo veprim brutal vetëm sa e forcon më tej revoltën e popullit,” thotë ai.
Kjo situatë krijon një dinamikë të rrezikshme, ku çdo hap i gabuar mund të çojë në dhunë të hapur.
Gjukiq gjithashtu komenton mbi rolin e forcave të sigurisë, duke thënë se ato janë të pranishme për të frikësuar protestuesit, por se kjo taktikë nuk po funksionon.
“Populli është i vendosur dhe nuk do të ndalet,” thekson ai.
Kjo tregon se lëvizja për ndryshim është e fortë dhe e vendosur për të vazhduar deri në arritjen e qëllimeve të saj.
Ndërkohë, Gjukiq vë në dukje se reagimi ndërkombëtar ndaj situatës në Serbi është gjithashtu i rëndësishëm.
Ai thekson se mungesa e përmendjes së Serbisë në fjalimin e fundit të Presidentes së Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, është një sinjal i qartë se situata po ndikon në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe se BE-ja duhet të jetë më e angazhuar në këtë çështje.
“Serbia është në një udhëkryq kritik, dhe është e rëndësishme që Bashkimi Evropian të kuptojë se çfarë po ndodh,” përfundon Gjukiq.
Ai beson se vetëm një angazhim i fortë dhe i sinqertë nga ana e BE-së mund të ndihmojë në stabilizimin e situatës dhe në shmangien e një konflikti të ri të armatosur.
Intervista e plotë: