Për të tetën herë radhazi, përpjekjet për konstituimin e Kuvendit të Kosovës kanë dështuar, duke shkaktuar shqetësim të madh në mesin e qytetarëve dhe analistëve politikë.
Shkalla e suksesit të një qeverisjeje shpesh lidhet me mënyrën se si institucionet krijohen dhe funksionojnë. Megjithatë, debati mbi emrin e kryetarit të Kuvendit është kaluar përmes sfidave të shumta. Në këtë raund, nga 110 deputetë, vetëm 54 vota kanë mbështetur Albulena Haxhiun, emrin e vetëm që partia Vetëvendosje ka ofruar për kreun e Kuvendit. Këto dështime të vazhdueshme nxjerrin në pah çështje thelbësore të kujdesit politik dhe institucional në vend.
Naim Rashiti, një analist i njohur i zhvillimeve politike, thekson se një dështim i tillë për të zgjedhur kryetarin e Kuvendit masat në mungesë të maturisë politike. Ai mendon se kjo situatë ilustron një krizë të thellë për përgjegjësinë institucionale, duke reflektuar një pamundësi për të bërë kompromiset e nevojshme mes partive.
“Përballë një situate ku votuesit shprehën vullnetin e tyre në zgjedhje, është e trishtueshme të shohësh liderët që nuk janë të gatshëm për të bërë ato kompromise që janë themelore për formimin e institucioneve. Kjo na çon në një situatë të ngërçi politik,” tha Rashiti.
Ai përmendi se ka një papërgjegjshmëri të theksuar ndaj mandatit të fituar. Qytetarët pritën nga liderët e tyre një përkushtim për të avancuar agjenda të ndryshme brenda institucioneve. “E gjithë kjo situatë varet nga egoja e politikanëve dhe përgjegjësve të subjekteve politike,” shtoi ai.
Kosova përballet me një sistem elektoral që kombinon elemente të demokracisë konsensuale dhe përfaqësimit proporcional. Ky kombinim kërkon pjesëmarrjen e të gjithë akterëve politikë dhe institucionalë për të ndihmuar në formimin e një qeverie të qëndrueshme. “Kjo nënkupton se gjithçka, nga përfaqësimi deri te ndarjet e pushtetit, kërkon një marrëveshje kolektive dhe përfshirjen e të gjitha palëve,” sqaroi Rashiti.
Rashiti theksoi se nëse Vetëvendosja do të ofronte një gamë më të gjerë kandidatës për pozitën e kryeparlamentarit, mbase do të ishin krijuar mundësi më të mira për të arritur një konsensus. “Dialogu brenda Kuvendit është thelbësor për të gjetur një figurë që do të ndihmojë në përfaqësimin e të gjithëve,” tha ai.
Dështimet e vazhdueshme për formimin e qeverisë nuk janë të reja dhe nga e kaluara kërkojnë reflektim të thellë. Rashiti përmendi se historia e Kuvendit është e mbushur me raste të ngjashme, dhe këtë herë gjithashtu situata është bllokuar për shkak të mungesës së votave të mjaftueshme për të formuar një qeveri.
“Vendi nuk mund të përparojë pa një dialog dhe marrëveshje të qartë politike. Pjesa më e madhe e përgjegjësisë bën për fituesit e zgjedhjeve,” përfundoi Rashiti. Ky thirrje për veprim thekson nevojën urgjente për të forcuar strukturat institucionale në Kosovë, dhe e gjithë bota po e ndjek ngushtë se si do të zhvillohen këto ngjarje në të ardhmen.
