“A po përgatit Serbia një luftë të re në Ballkan”, pyeti së fundmi gazeta gjermane “Welt”. “Jo, Serbia po përgatitet për të ardhmen”, u përgjigj Beogradi. Dhe çfarë thonë ata në Berlin?
Ky lajm duhet të alarmojë Perëndimin dhe fqinjët e Serbisë”, shkruan së fundmi gazeta gjermane “Welt”. Dhe ajo që sipas gazetës duhet t’i shqetësojë të gjithë dhe të konfirmojë titullin “A po përgatit Serbia një luftë të re në Ballkan?”, ishte ky: “Serbia po blen 20.000 dronë iranianë të tipit Shahed-136”.
Por në thirrjen e Perëndimit në veprim dhe alarmimin e fqinjëve të Serbisë, nga të cilët vetëm Bosnja dhe Hercegovina nuk është anëtare e NATO-s, ndërsa Kosova është praktikisht nën mbrojtjen e saj, u bë vetëm një lëshim: blerja e supozuar e dronëve iranianë u publikua fillimisht në Llogaria “Terror Alarm” në Rrjetin X, një faqe që e cilëson veten si portali kryesor në botë në prodhimin e “lajmeve dhe pamjeve të krijuara nga inteligjenca artificiale”.
Mirëpo, nuk është hera e parë që Serbia përmendet në mediat gjermane si “Unruhestifter” (nxitës i trazirave), siç është formuluar konkretisht në tekstin e lartpërmendur.
Kërkesa e DW drejtuar Presidencës së Serbisë për të komentuar shkrimin e disa mediave gjermane mbeti pa përgjigje, por reagimi për tekstin në fjalë erdhi shpejt nga ambasadorja serbe në Berlin, Snezhana Jankoviq: “Jo, Serbia nuk po përgatitet për luftë, por për e ardhmja”, ka shkruar ajo. Ajo në përgënjeshtrimin e publikuar edhe në “Welt”. Siç ka shkruar ajo, Serbia po përgatitet ndër të tjera për ekspozitën Expo në Beograd në vitin 2027.
Jankoviq nuk mungoi të kujtojë se “Ministria e Mbrojtjes së Serbisë hodhi poshtë akuzat për blerjen e dronëve nga Irani”.
Deri në shkrimin e këtij teksti, “Welt” nuk është distancuar nga përhapja e lajmeve të rreme dhe as nuk u ka kërkuar falje lexuesve të tij. Dhe ajo që ai gjithashtu nuk arriti të bënte ishte kjo: të shkruante bazuar në fakte.
“Serbia kujdeset për sigurinë e saj”
Ato fakte që nuk fshihen në Beograd dhe që, sipas fjalëve të ambasadorit Jankoviç, lexohen kështu: “Serbia kujdeset për sigurinë e saj dhe e modernizon ushtrinë e saj, si shumë vende të tjera evropiane, por ekskluzivisht për qëllime të mbrojtjes”. Ose, siç tha presidenti Aleksandar Vuçiq gjatë vizitës së tij në Panairin e Armëve në Abu Dhabi në shkurt të këtij viti, Serbia me investime shtesë, të cilat nuk janë të përfshira në buxhetin e vitit 2023, ndan rreth 2.3 për qind të prodhimit kombëtar bruto për këto qëllime. , por do, “siç po shkojnë punët, duhet ta shtojmë në tre”.
Ushtria serbe bleu sistemin e mbrojtjes ajrore FK-3 nga Kina Ushtria serbe bleu sistemin e mbrojtjes ajrore FK-3 nga Kina.
Fakti është se Serbia filloi të “modernizojë ushtrinë e saj” që para fillimit të agresionit rus kundër Ukrainës. Është gjithashtu fakt që, siç thekson ambasadori, këtë po e bëjnë edhe vendet e tjera evropiane. Por jo vetëm evropiane, por edhe botërore. Sipas të dhënave të Institutit SIPRI për Kërkimin e Paqes, në vitin 2022 shpenzimet globale ushtarake botërore arritën kulmin e tyre dhe vendet evropiane shënuan rritjen më të madhe të shpenzimeve për armë që nga fundi i Luftës së Ftohtë.
Pse po armatoset Serbia?
Por çfarë është konkrete kur bëhet fjalë për armatosjen e Serbisë, gjegjësisht cilat janë arsyet për këtë?
“Në radhë të parë është procesi i modernizimit të armatimit të forcave të armatosura, pasi armatimi serb daton që nga koha e ish-Jugosllavisë dhe nuk është adekuat për mjedisin global të sigurisë dhe transformimin teknologjik”, thotë Dr. Vuk Vuksanoviq. hulumtues i lartë në Qendrën e Beogradit për Politikat e Sigurisë (BCBP) dhe bashkëpunëtor i LSE IDEAS, i institutit kërkimor për politikën e jashtme në Shkollën e Ekonomisë dhe Shkencave Politike në Londër (LSE).
Për këto arsye analisti ushtarak nga Beogradi, Aleksandar Radiq, thotë se “Serbia duhet të modernizohet”. “Një vend ushtarakisht neutral duhet të jetë i vetë-mjaftueshëm në çdo aspekt kur bëhet fjalë për mbrojtjen e tij, në kontrast me mjedisin e Serbisë, i cili është në NATO (përveç BeH) dhe ka një mekanizëm mbrojtës kolektiv, dhe për këtë arsye mund të rishqyrtojë disa nevoja,” Radiq. beson.
Në Sarajevë, megjithatë, kanë një vlerësim krejtësisht tjetër: “Për mendimin tim, modernizimi i ushtrisë serbe është vetëm një mbulesë për krijimin e një force ushtarake që në të ardhmen do të mundësojë projeksionin e forcës në këtë rajon nga rusët. Federata sapo të përfundojë lufta në Ukrainë”, thotë analisti ushtarak Nedjad Ahatovic.
Armatimi si instrument i politikës së jashtme
Ajo për të cilën bien dakord si analistët e Sarajevës ashtu edhe nga Beogradi është se Serbia, siç thotë Vuksanović, “po përdor procesin e armatimit si një instrument të politikës së jashtme ku Serbia beson se në këtë mënyrë mund të marrë një zgjidhje më të mirë për mosmarrëveshjet rajonale, siç është statusi. të Kosovës, mund të balancojë më mirë mes fuqive të mëdha, por edhe të ndërtojë marrëdhënie më të mira me vendet që e furnizojnë me armë”.
Në të njëjtën kohë, siç thotë analisti ushtarak Radiq, Aleksandar Vuçiq, kjo krijon një imazh të një shteti të fortë për opinionin publik vendas.
Asetet dhe pajisjet e Ushtrisë Serbe janë restauruar pjesërisht, por ajo është ende pjesë e saj që nga koha e RSFJ-së.
Mjetet dhe pajisjet e ushtrisë serbe janë restauruar pjesërisht, por ajo është ende pjesë e saj që nga koha e RSFJ-së.
Në fillim të korrikut, presidenti Vuçiq, duke shpjeguar vendimin për vendosjen e moratoriumit për eksportin e municionit dhe çdo arme e mjeti nga Serbia, tha se “është e nevojshme që çdo gjë të përgatitet në rast agresioni kundër Republikës së Serbisë”.
Bosnja dhe Hercegovina përdor saktësisht të njëjtin argument për rritjen e armatimit: “Bosnja dhe Hercegovina është e detyruar të armatoset për të mbrojtur veten”, tha për DW ministri i Mbrojtjes i vendit, Zukan Helez.
Si Serbia ashtu edhe BeH, pra, sipas deklaratave të zyrtarëve, po armatosen për t’u mbrojtur.
