Kryeministri Edi Rama, në një intervistë për New York Times, është shprehur se po planifikohet krijimi i një shteti të ri mysliman brenda Tiranës, që do të udhëhiqet nga kleriku Edmond Brahimaj, i njohur si Baba Mondi.
Sipas Ramës, qëllimi i këtij shteti të ri është promovimi i një versioni tolerant i Islamit, përmes së cilit mund të krenohet Shqipëria.
“Ne duhet të kujdesemi për këtë thesar, që është toleranca fetare dhe që nuk duhet ta marrim kurrë si të mirëqenë,” tha ai.
Një mikroshtet i moderuar islamik, tha kryeministri, do të dërgonte një mesazh: “Mos lejoni që stigma e myslimanëve të përcaktojë se cilët janë myslimanet”.
Territori i shtetit të ri islamik të propozuar është një kompleks në një lagje banimi me qira të ulët në Tiranën lindore. Është vetëm një e katërta e madhësisë së qytetit të Vatikanit, aktualisht vendi më i vogël në botë, i qeverisur nga Papa, një monark absolut.
Kryeministri shqiptar Edi Rama thotë se në të ardhmen e afërt do të shpallë planet për entitetin. Artikulli i New York Times shkruan se shteti i ri i krijuar me në krye Baba Mondi, do të quhet Shteti Sovran i Urdhrit Bektashi.
Sipas Baba Mondit, ky shtet do të lejojë alkoolin, veshjen e grave sipas dëshirës dhe të mos imponohen rregulla të stilit të jetesës.
“Zoti nuk ndalon asgjë; prandaj na dha mendjen”, tha kleriku Edmond Brahimaj.
Ky i fundit synon që të sundojë mbi një tokë me sipërfaqe prej 27 hektarësh.
Baba Mondi tha se “madhësia nuk ka rëndësi”, duke shtuar, “Unë nuk kam nevojë të jem diktator”, megjithëse ai pranoi se i vetmi kufizim domethënës në autoritetin e tij do të jetë Zoti. Pasi dolli vizitorët me raki, një pije e zjarrtë e distiluar nga rrushi, ai vuri në dukje se nuk pretendonte për pagabueshmëri.
“Vetëm Zoti,” tha ai, “nuk bën gabime.”
Zona bektashiane përmban një sallë mbledhjesh dhe lutjesh me kube, një muze që tregon historinë e urdhrit, një klinikë, një arkiv dhe zyrat administrative të Baba Mondit, një burrë i gëzuar me mjekër të bardhë dhe përbuzje të turpshme për dogmat e ngurtë. Ekstremistët myslimanë që vendosin bomba dhe përdorin dhunën për të përhapur versionin e tyre të besimit, tha ai, “janë thjesht kauboj”.
Duke kombinuar një interpretim të lirë të Kuranit me misticizmin, elementet e besimeve para-islamike të Turqisë dhe përkushtimin ndaj njerëzve të tyre të mençur të vdekur, të njohur si dervishët, bektashinjtë e zhvendosën selinë e tyre në Tiranë nga Turqia gati një shekull më parë pas Mustafa Kemal Ataturkut, babait themelues. të Republikës Turke, mbyllën operacionet e tyre.
Një ekip ekspertësh ligjorë, përfshirë juristë ndërkombëtarë, po hartojnë legjislacionin që përcakton statusin sovran të shtetit të ri brenda Shqipërisë. Kjo do të duhet të miratohet nga Parlamenti, i kontrolluar nga Partia Socialiste në pushtet me kryeministri Rama.
Është e paqartë se cilat vende, nëse ka, do të pranojnë të njohin sovranitetin e bektashinjve.
Deri më tani, Rama, një katolik jo praktikant, tha se vetëm disa nga ndihmësit e tij më të afërt e dinë për planin dhe aleatët e NATO-s si Shtetet e Bashkuara nuk janë konsultuar.
Një vend që ka shumë pak gjasa ta njohë atë është Irani, i cili ka shumë ndjekës kryesisht të fshehtë të islamit sufi , duke përfshirë disa bektashinë.
“Iranianët janë sinqerisht mendimi im i fundit”, tha Rama, duke vënë në dukje se Shqipëria i ndërpreu marrëdhëniet diplomatike me Iranin në vitin 2022 pasi e lidhi atë me një sulm kibernetik ndaj qeverisë shqiptare dhe rrjeteve bankare.
Baba Mondi tha se shteti i ri bektashi mund të ketë nevojë për një shërbim të vogël inteligjence “sepse edhe ne kemi armiq”, por nuk do të ketë ushtri, roje kufitare apo gjykata. Detaje të tilla si kush do të kualifikohet për pasaporta ende duhet të përpunohen, shtoi ai, por ngjyra e pasaportës është vendosur: jeshile, një ngjyrë e rëndësishme në Islam. Shqipëria lejon dyshtetësinë.
Kleriku u zotua të mos bëjë asnjë përpjekje për të zgjeruar territorin e tij duke rrëmbyer tokën urdhrin e tij të mbajtur dikur në kryeqytetin shqiptar.
Zoti Rama tha se kufijtë e shtetit të propozuar bektashi do të përcaktohen nga ajo që ka sekti: “Ajo që u sekuestrua nuk është pjesë e kësaj”, tha ai. Grindjet mbi pronësinë e pronave, tha ai, vetëm do të minonin qëllimin e shtetit si një “model bashkëjetesë”.
“Kjo nuk është një çështje pronësie, por një çështje shpirtërore,” tha ai.
Baba Mondi, nga ana e tij, e shpalli planin e shtetësisë “një mrekulli” dhe shprehu shpresën se Shtetet e Bashkuara dhe fuqitë e tjera perëndimore do ta njohin sovranitetin e shtetit të tij nëse Parlamenti miraton planin e kryeministrit.
“Ne meritojmë një shtet,” tha Baba Mondi, “Ne jemi të vetmit në botë që themi të vërtetën për Islamin” dhe “mos e ngatërroni atë me politikën”.
Se sa besimtarë bektashinë ka në botë është e paqartë, madje numri i tyre në Shqipëri është subjekt i vlerësimeve jashtëzakonisht të ndryshme, duke filluar nga vetëm disa përqind e popullsisë së vendit prej më pak se tre milionë deri në shumëfishin e asaj.
Baba Mondi tha se rreth gjysma e popullsisë së përgjithshme ishte bektashi, pjesa tjetër ishin sunitë, katolikë, të krishterë ortodoksë dhe të krishterë ungjillorë. Ky është pothuajse me siguri një ekzagjerim, por pasqyronte një pikëpamje të përhapur të sektit, madje edhe midis disa të krishterëve, si feja kombëtare e Shqipërisë.
Nuri Ceni, një historian bektashi 79-vjeçar, e përshëndeti ofertën e shtetësisë si “një dhuratë jashtëzakonisht të rëndësishme” që jo vetëm do të forconte islamin tolerant brenda Shqipërisë, por gjithashtu do të ndihmonte në përhapjen e “mesazhit tonë të bashkëjetesës paqësore pavarësisht nga feja apo raca”.
“Ne jemi kundër të gjitha formave të ekstremizmit që sot janë kaq të rrezikshme,” shtoi ai
Rama pranoi se krijimi i një shteti sovran islamik në Tiranë do të kërkonte kohë. “Ndoshta të gjithë do të thonë: ‘Ky djalë është i çmendur’,” tha ai. Por, ai shtoi: “Këtë e kanë thënë shumë herë më parë. Nuk më intereson. Gjëja e rëndësishme, e çmendur apo jo, është të luftosh për mirë.”