Shkruan: NENAD JOVANOVIÇ
Le të fillojmë kështu. Le të imagjinojmë, vetëm për një moment, sa vijon: shteti maqedonas nuk është ende i organizuar si shtet klerofashist (më saktë: ende nuk është organizuar kështu, kini durim!), të gjithë aktivistë civilë, gazetarë, luftëtarë për lirinë e gruas. të drejtat dhe të gjitha llojet e të drejtave dhe lirive të tjera, do t’i mbyllja, do t’i varja ose, me thënë të butë, do t’i dërgoja në ndonjë “ishull lakuriq”.
Për shembull, në një vend klaro-fashist nuk do të më lejonin të shkruaja, dalja në televizion do të vihej në rubrikën “As nën të ndryshme” dhe nëse do të dilja do të isha aq e shpifur sa vetë nëna ime. nuk do të mund të më njihte. Njerëz si unë, nëse thonë qëndrim të kundërt nga Maqedonia “tradicionale dhe vendase”, do të marrin gjuhën e urrejtjes në “nivelin më të lartë”: se do të vriten, do të pushkatohen, do të përdhunohen fëmijët dhe gratë e tyre, në fund, për ata me një sar më të madh të jetës: ata do të dëbohen.
Por aty ku gjithçka, përfshirë edhe klerofashizmin, ka vuajtur nga shpërbërja dhe inercia, shteti toleron sulme të tilla. Në një gjendje të tillë, autoritetet gjyqësore nuk janë gjë tjetër veçse ushtria dhe policia: një forcë mizore dhe pa sy. Gjykatat në këtë vend i përgjigjen në fillim asaj Maqedonisë “tradicionale dhe shtëpiake”, asaj që urren çdo të drejtë dhe lirinë e secilit. Po, ligje të tilla qëndrojnë si një armë e ftohtë në xhepin e tyre. Dhe gjurmët e tyre, kështu shkoi (?), erë çnjerëzore.
Tani, për sa i përket drejtësisë, unë jam një kafkian. Ligji nuk është gjë tjetër veçse terror i pastër, arbitrar. Për ata që kujdesen për një shtet ligjor, u bëftë realitet dëshira e tyre për të jetuar në një shtet të tillë.
Në kohën e Gruevskit, jo vetëm unë, por edhe grumbuj njerëzish që kishin diçka “të rrezikshme” kundër pushtetarëve, u tërhoqën zvarrë në gjyq. Mbi çdo sallë gjyqi maqedonase duhet të jetë një mbishkrim: “Ata që hyjnë këtu le të harrojnë çdo shpresë”. Lamtumirë arsyes, lamtumirë drejtësisë, lamtumirë etikës – të tilla janë gjykatat maqedonase. Nuk ka një gjykim kaq të shëmtuar që nuk mund të mbështetet me një “procedurë të rregullt ligjore” dhe një nen të ligjit dhe Kushtetutës. Epo, megjithatë, dhe në fund të fundit – kjo është ajo që bëjnë gjykatat maqedonase: ata nxjerrin vendime majmunësh “të bazuara në ligj”.
Këtu, edhe pas më pak se një dekade, për shembull, gjykata nuk mund të japë një vendim për Pallatin e Bardhë, godinën më kriminale në vend. Ju nuk mund të gjykoni se keni nevojë për një IQ jo më të lartë se 65 e gjysmë të festës së madhe të shkollës. Ajo që vidhet dhe keqpërdoret këtu nuk është çështje drejtësie, por çështje logjike. Dhe kur keni një rast të tillë dhe angazhoheni mendërisht të bëni të kundërtën e sensit të shëndoshë dhe drejtësisë, çfarë bëni? Asgjë, ju e “përpunoni” “viktimën” proceduralisht. Nese meritumot eshte e qarte, dreq meritumot, nuk merresh me te tilla gjepura. Dua të them, ju do t’i thurni “viktimat” në procedura të panumërta që ekzistojnë për t’u abuzuar – dhe për t’u bërë./Lajmi i plotë.