Për PDK-në dhe AAK-në, deputetja e LVV-së, Albulena Haxhiu, është figura që krijon tensione për postin e kryeparlamentares, duke shkaktuar një debat të ashpër politik. Por, a është emri i Haxhiut vërtet pengesë për konstituimin e Kuvendit të Kosovës ose thjesht një pretekst për destabilizimin e situatës politike?
Emri i Haxhiut u hodh në votim tri herë, por ajo nga Lëvizja Vetëvendosje (LVV) nuk arriti të sigurojë asnjëherë 61 votat e nevojshme për të marrë postin e kryeparlamentares. Ky dështim nuk është thjesht një çështje numerike; ai thekson përçarjet e thella brenda skenës politike kosovare.
Gjatë kësaj kohe, Haxhiu është konsideruar nga Partia Demokratike e Kosovës (PDK) dhe nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) si një figurë polarizuese. Nga ana tjetër, Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) ka refuzuar të votojë çdo emër të propozuar nga LVV-ja, duke theksuar kështu vështirësitë në gjetjen e një konsensusi.
Një pikë e rëndësishme është mendimi i analistëve politikë si Besar Gërgi nga Grupi për Studime Ligjore dhe Politike (GSLP), i cili thekson se situata aktuale është shumë më komplekse. “Nga njëra anë, duket se partitë politike ndihen të rehatshme me statusquon, që nuk nxit formimin e legjislaturës së nëntë, ndërsa nga ana tjetër, refuzimi për Haxhiun është përfshirë në një nga arsyet për këtë vonesë,” shprehet Gërgi.
Haxhiu ka arritur të sigurojë 57 vota, një rezultat i pamjaftueshëm për të marrë vendin e saj. Këtë herë, përveç votave të brendshme, janë të domosdoshme edhe votat e deputetëve të partive që ishin në opozitë në legjislaturën e kaluar. Një situatë e tillë thekson nevojën për një dialog më të hapur midis partive, në mënyrë që të gjendet një kandidat që mund të përfaqësojë interesat e të gjithëve.
PDK-ja dhe AAK-ja aktualisht këmbëngulin që LVV-ja të propozojë një kandidat tjetër, që përfaqëson një figurë unifikuese. Si rezultat, vëmendja është përqendruar mbi Haxhiun, e cila, sipas kritikeve, nuk është në gjendje të sjellë pajtimin e nevojshëm në Kuvend. Pavarësisht kësaj, LVV-ja insistonte se Haxhiu është deputetja më e votuar në Kuvend, duke arritur 125 mijë vota.
Deputetja e LVV-së, Mimoza Kusari Lila, e mbështeti Haxhiun duke theksuar se peshën e saj politike dhe legjitimitetin e saj, siç tha, “nuk mund ta kontestoj askush”. Kjo deklaratë nxiti më tej reagime nga liderët e PDK-së, si Memli Krasniqi, i cili e quajti Haxhiun si simbol të dështimit të qeverisë së kaluar.
Krasniqi përmendi ngjarje të ndryshme që kishin ndodhur gjatë mandatit të Haxhiut si ministre e Drejtësisë, duke i dhënë një kontekst më të gjerë debatit politik. Ndërkohë, AAK-ja ka propozuar dy emra të tjerë, Saranda Bogujevcin dhe Shqipe Selimin, duke argumentuar se Haxhiu nuk është figura e duhur për të udhëhequr Kuvendin.
Gërgi gjithashtu vëren se mospajtimet e partive rreth Haxhiut si kandidat të kryeparlamentares duket se po shfrytëzohen si një pretekst për të vonuar konstituimin e Kuvendit. Ai sugjeron se mund të arrihet një zgjidhje më e qëndrueshme nëse partitë do të orientoheshin drejt gjetjes së një kandidat të pranueshëm për të gjithë.
Edhe pse situata duket e bllokuar tani, Gërgi thekson se përfundimi i këtyre përplasjeve do të hapë rrugën për formimin e një qeverie të re. Vetë LVV-ja ka një afat prej 15 ditësh për të provuar të formojë një ekzekutiv të ri. Nëse dështojnë, presidentja do të ketë fuqinë të zgjedhë partinë e cila ofron garancitë për 61 vota të nevojshme për të formuar qeverinë.
Në konkluzion, kjo krizë politike rreth emrit të Albulena Haxhiu shpreh një situatë më të gjerë të tensioneve në politikën kosovare, ku përplasjet mes partive duket se kanë krijuar një ambient deri diku armiqësor. Kjo nënkupton se rreziku i zgjedhjeve të parakohshme qëndron në horizont, nëse situata nuk përmirësohet dhe nuk gjenden zgjidhje efikase për të vazhduar me punën e Kuvendit.
Seanca konstituive e Kuvendit të Kosovës, e cila nisi më 15 prill, është ndërprerë pesë herë, dhe sipas rregulloreve, ajo mund të vazhdojë jo më vonë se 48 orë nga ndërprerja, pa kufizime mbi numrin e vazhduar.
Më në fund, pa zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit dhe nënkryetarëve të tij, procesi i konstituimit të institucionit ligjvënës mbetet i papërfunduar.