Nuk ka sinjale të mjaftueshme që konfirmojnë se raporti i Komisionit të përkohshëm për verifikimin e mandateve dhe kuorumit, do të miratohet së shpejti nga deputetët e zgjedhur të Kuvendit të Kosovës.
Miratimi i këtij raporti do të jetë sfidë edhe të shtunën, kur pritet të vazhdojë seanca konstituive e Kuvendit. Disa nga deputetët e partive që mandatin e kaluar ishin në opozitë, si dhe njohës të zhvillimeve politike, shprehen se mungesa e një plani dhe dialogu mes partive do të jetë pengesë e madhe për procesin e betimit të deputetëve.
Miratimi i këtij raporti, i cili është thelbësor për procesin e konstituimit të Kuvendit, do të hapë rrugë për betimin e deputetëve të legjislaturës së nëntë. Pas kësaj, procedurat e tjera që çojnë drejt përmbylljes së formimit të kësaj strukture ligjvënëse do të bëhen të mundshme. Sidoqoftë, ende mbetet e paqartë nëse Lëvizja Vetëvendosje, si partia fituese e zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit, do të arrijë të sigurojë shumicën e nevojshme për miratimin e këtij raporti.
Albin Kurti, kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje, është shprehur me pyetje të mërzitshme në lidhje me këtë çështje, duke sugjeruar se ky proces është më kompleks se sa mund të duket. “Ajo [çështja e miratimit të raportit] është nesër [të shtunën], apo?” – duke sugjeruar një ndjenjë të njohur se nuk ka asnjë sitat për të pritur shumë nga rezultati i ardhshëm.
Pak para fillimit të seancës konstituive, Partia Demokratike e Kosovës (PDK), Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) kërkuan dorëheqjen formale të anëtarëve të Qeverisë në detyrë që ishin zgjedhur si deputetë, në mënyrë që raporti të miratohej. Qëndrimi i tyre tregon një grindje të theksuar brenda representativitetit politik dhe mundësinë e një konfrontimi të mëtejshëm gjatë kësaj periudhe të paqëndrueshme politike.
Dritëro Arifi, një politolog dhe profesor në Kolegjin UBT në Prishtinë, thekson se situata e krijuar tregon një mungesë të vullnetit politik. Ai sugjeron se partitë politike janë të shqetësuara nga procesi që do të vijë pas përfundimit të konstituimit të Kuvendit, i cili nënkupton formimin e Qeverisë së re. “Me ndarjen e votave, asnjëra nga partitë nuk është e interesuar për formimin e një qeverie të pakicës,” thotë Arifi.
Disa ekspertë sugjerojnë se Lëvizja Vetëvendosje duhet të jetë më proaktive në negociatat e saj me partitë e tjera për të tejkaluar këtë krizë. “Nuk është koha për t’u dorëzuar. Duhet të kenë parasysh se qytetarët presin një qeveri të fortë dhe të paproblematikë,” thekson një analist politik. Partitë opozitare gjithashtu shprehin shqetësime se ndoshta kanë mundësi për të “kurthuar” Vetëvendosjen, duke e detyruar atë të marrë vendime të vështira përballë presionit të rritjes së tensioneve politike.
Për më tepër, Arifi shprehet se angazhimi i presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, mund të jetë i nevojshëm për të gjetur një zgjidhje për këtë ngërç shoqëror. Edhe pse ajo nuk ka mandat kushtetues për ndërhyrje, ai beson se roli i saj në ruajtjen e rendit kushtetues është thelbësor për stabilitetin e vendit. “Kosova nuk guxon të mbesë pa institucione, dhe nëse rreziku është i pranishëm, duhet të ketë një ndërhyrje nga presidentja,” thotë ai.
Situata e krijuar për momentin tregon se ngjyrat politike të Kosovës janë më të ndërlikuara se kurrë më parë. Fondi i paqartësisë vazhdon të jetë një sfidë e madhe për të gjithë aktorët e përfshirë. Në këto rrethana, vetëm koha do të tregojë se si do të zhvillohen ngjarjet dhe nëse deputetët do të mund të betohen si duhet në Kuvendin e Kosovës.
