EMISIONI VETTING
Raporti i Kontrollit të Lartë të Shtetit për Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve nxjerr në pah një tablo të gjerë shkeljesh administrative, neglizhencash të përsëritura dhe mungesë përgjegjësie institucionale.
Auditimi evidenton një sërë problematikash të rënda që lidhen me mënyrën se si funksionon administrata tatimore në praktikë.
Auditi vëren se procedurat e kontrollit tatimor janë jashtë afateve ligjore. Hetimet tatimore zgjasin me muaj e vite përtej kufirit gjashtëmujor të parashikuar nga manuali i brendshëm, duke krijuar një stok të madh dosjesh të pezulluara që shkon deri te 805 kontrolle të mbetura në proces nga viti 2017. Kjo situatë tregon mungesë të plotë koordinimi midis drejtorive të riskut dhe atyre të kontrollit, si dhe mungesë transparence në përzgjedhjen e subjekteve që kontrollohen.
Një tjetër shkelje e rëndë është keqmenaxhimi i burimeve njerëzore dhe neglizhimi i rekomandimeve të mëparshme të auditimit. Kontrolli i Lartë i Shtetit konstaton se një numër i madh rekomandimesh nga auditime të kaluara nuk janë zbatuar, ndërsa Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve nuk ka ndërmarrë asnjë masë për personave që kanë shkelur ligjin. Madje, struktura e disa drejtorive nuk përputhet me atë të miratuar nga qeveria, me pozicione të pambushura dhe sektorë që funksionojnë nën kapacitet.
Sipas ish-drejtorit të Auditit te Tatimet av. Muharrem Doku, gjatë periudhave që ishin fushatat zgjedhore, janë rekrutuar punonjës pa kontrata pune dhe pa dhënë provimin në departamentin e administratës publike. “Kjo kuptohet që është bërë për fushatë zgjedhore”, tha avokati Doku.
Avokati shton më tej se në kohën që ka qenë drejtor auditi te Tatimet, ka dëgjuar se janë goditur shumë biznese, që nuk i shkonin për shtat qeverisë.
“Gjetjet që ka evidentuar Kontrolli i Lartë i Shtetit sipas mendimit tim janë të sakta”, konfirmon për “Vetting” avokati Doku.
Auditi evidenton gjithashtu probleme serioze me menaxhimin e aseteve publike dhe inventarizimin, ku materiale e pajisje nuk janë dorëzuar nga ish-punonjës, ndërsa procesi i kalimit të aseteve në Agjencinë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit ka mbetur pezull. Kjo ka çuar në mungesë gjurmueshmërie për pasurinë publike në përdorim nga administrata tatimore.
Në fushën e kontrollit tatimor, auditi ka zbuluar se rreth 20 % e kontrolleve përfundohen pa asnjë rezultat konkret, duke ngritur dyshime për efektivitetin real të punës në terren dhe për mënyrën si përzgjidhen subjektet që kontrollohen.
Një tjetër gjetje shqetësuese është raportimi financiar i pasaktë, ku gjobat dhe penalitetet përfshihen si të ardhura nga kontributet shoqërore apo sigurimet shëndetësore, në kundërshtim me udhëzimet ligjore. Kjo krijon një pasqyrë të shtrembëruar të bilancit financiar të Drejtorisë së Tatimeve.
Në raport përshkruhet një administratë tatimore e ngarkuar me burokraci, pa standarde të unifikuara, me mungesë kontrolli të brendshëm dhe me përgjegjësi që nuk mbahen. Raporti ngre shqetësimin se këto shkelje nuk janë të rralla, por sistematike, një simptomë e një strukture që funksionon më shumë për të prodhuar shifra sesa për të garantuar ligjshmëri dhe transparencë në mbledhjen e Tatimeve.