Shkruan: Borjan Jovanovski
Sot në Tiranë duhet të ndriçojë një dritë e vogël në tunelin e integrimit europian të Ballkanit Perëndimor. Duke gjykuar nga simbolika; mbajtjen e një takimi të tillë në nivelin më të lartë për herë të parë jashtë BE-së në një vend të rajonit dhe sipas deklaratës; Përkushtimi i BE-së në dokumentin final nga Samiti për intensifikimin e procesit të zgjerimit, mund të thuhet se Putini dhe agresiviteti i tij megjithatë kanë ringjallur procesin e ngecur të integrimit të vendeve të rajonit në BE.
Në draft-konkluzionet e samitit të sotëm në Tiranë, të cilin e kam parë, thuhet se BE-ja merr përsipër të intensifikojë procesin e zgjerimit sipas progresit në reformat që secili nga vendet e rajonit do të bëjë veçmas. Në një nga paragrafët e këtyre projekt-konkluzioneve thuhet gjithashtu se integrimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor do të ndodhë gradualisht gjatë vetë procesit të anëtarësimit. Në këtë kontekst, mund të pritet integrimi i vendeve të rajonit në programet që tani janë të destinuara për vendet anëtare të BE-së. Qëllimi i këtij integrimi gradual është kryesisht parandalimi i daljes së personelit të ri të arsimuar nga rajoni në BE. Kështu, në konkluzionet e Samitit në Tiranë thuhet se gjatë procesit të anëtarësimit do të hapen dyert për programe si Erasmus Plus, Korpusi Evropian i Solidaritetit dhe Nisma Universitare Evropiane.
Nga Tirana do të bëhet i ditur gjithashtu lajmi për uljen graduale të çmimeve të roaming me perspektivën e heqjes së tij. Një marrëveshje që do të nënshkruhet nga operatorët celularë nga BE dhe ata nga Ballkani Perëndimor.
Nga Tirana do të dalë lajmi që do merren 1 miliardë euro nga BE-ja për të zbutur pasojat e krizës energjetike, si dhe 2.5 miliardë euro shtesë për investime në sektorin e energjisë. 500 milionë euro do të ndahen për zgjidhjen e ndikimit social të krizës energjetike të pësuar nga qytetarët dhe ndërmarrjet e vogla dhe të mesme.
Një nga masat e rëndësishme me të cilat BE-ja do të ndihmojë rajonin janë 560 milionë euro, të cilat synohen përmes IPA 3 për forcimin e bujqësisë dhe prodhimit të ushqimit.
Një nga qëllimet e këtij samiti është harmonizimi i politikës së përbashkët të jashtme dhe të sigurisë si dhe lufta e përbashkët kundër makinerisë ruse të dezinformimit si arma kryesore e Kremlinit për rritjen e ndikimit të saj në Ballkan.
Sido që të jetë, sot do të ketë lajme të tjera të mira nga Tirana. Shpresa se procesi i zgjerimit do t’i përgjigjet kësaj terapie është rritur. Pyetja është nëse, nëse ky pacient vërtet do të ngrihet në këmbë, do të ketë punë, duke pasur parasysh situatën e komplikuar sa i përket integrimit evropian në vende si Serbia, Mali i Zi, Bosnja dhe Kosova. Në këtë kuptim, Shqipëria dhe Maqedonia, nëse arrijnë ta njohin dhe përdorin këtë shans, kanë perspektiva të mëdha për të qëndruar në krye të kolonës ballkanike në rrugën drejt Brukselit.
Një pjesë e mirë e vendeve anëtare të BE-së janë të sinqertë në synimet e tyre për të përshpejtuar rrugën ballkanike drejt Evropës, por ka edhe nga ata që kanë mbështetje cinike për këto shpresa të zgjuara në Tiranë, të cilët besojnë se askush nuk do të di si ti përdorë ato.
