A është sot një çështje e mungesës së sensit të shëndoshë nga partitë nacionaliste maqedonase për të “kundërshtuar” të njëjtën ide bullgare-nacionaliste (atëherë nuk është opozitë, por bashkëpunim), pra, siç insiston VMRO-DPMNE, dallimi nuk duhet të regjistrohet në Kushtetutë, apo është një tradhti ndaj çështjes kombëtare maqedonase (atëherë, ndoshta do të ishte nën drejtimin e kolegëve të saj bullgarë nga partitë me të njëjtin emër VMRO në Bullgari), sigurisht që disa studiues të ardhshëm do zbuloni.
Emilija Celakovska
Pasi ministrat Osmani dhe Mariçiq lëshuan në transmetim fjalën “dallim”, ajo disi u shua, sikur nuk do të thoshte asgjë. Gazetari Geroski këtë mars ka reaguar në kontekstin e dallimit (“teza budallaqe e Mariçiqit”), ndoshta duke kuptuar mirë se kjo fjalë ose do të ketë një kuptim suprem, ose do të jetë – asgjë. Nuk ka mes për një fjalë të tillë. Ai moment ishte i pari në të cilin u formua një rrugë nëse konteksti i kësaj fjale do të mbetej thjesht i keqkuptuar ose do të ngrinte rrezikun në – një fjalë të padëshiruar. Dallim. Midis popullit maqedonas dhe bullgar.
Ai bëri një pyetje retorike “Deri tani ai ‘dallim’ nuk ishte i qartë?” – sigurisht, me fjalën kritike në thonjëza (një nga thonjëzat më kuptimplote të këtij lloji formati teksti). Pyetjet retorike, në përgjithësi, janë kufizuese se sa larg folësi mendon se duhet të shkojë me të menduarit. Kështu është edhe kështu dhe nëse shohim se sa muaj kanë kaluar që atëherë, do të thuhej – kjo pyetje retorike e bën punën e saj me sukses – të ulemi në cekëti: Vetëm derisa të qartësohet qartë se ka një dallim midis maqedonase dhe populli bullgar. Pyetja e vërtetë, pasi dallimi ka qenë gjithmonë i qartë, është – çfarë mund të bëhet me atë dallim dhe do të jetë mirë për Maqedoninë?/Analiza e plotë.