Në një intersvistë për 360 Gradë në TVM 1, ministri i Vetëqeverisjes Lokakle Zllatko Perinski tregon se si do të paguhen komunat dhe a do t’i shpenzojnë të gjitha 100 milionë eurot deri në fund të 2024. A mendon se deri në fund të këtij viti nuk do të mund të shpenzohen të gjitha 100 milionë euro sepse do të mbeten vetëm disa muaj për realizimin e këtyre projekteve. Por shton ai, ato para, do të tërhiqen në thesar dhe më pas, si detyrime të marra nga buxheti qendror, do të shpërndahen përsëri në ato llogari të plotësuara nga ato fonde, të cilin do të duhet të sigurojnë për thirrjen e vitit të ardhshëm, transmeton Portalb.mk.
“Në ligjin për financimin e njësive të vetëqeverisjes lokale dhe në ligjin për ekzekutimin e buxhetit, thuhet se pagesa e këtyre mjeteve do të bëhet pas një situate të përkohshme të miratuar dhe do të kompletohet me një situatë përfundimtare. Pse e bëmë kështu – në të kaluarën, paratë shpërndaheshin nga buxheti qendror në llogaritë e veçanta të komunave, fondet ndonjëherë mbesin në ato llogari të veçanta edhe pas disa vitesh, dhe shteti paguan interes për ato para nga buxheti qendror. Praktikisht nuk i shihni në skeletin e buxhetit sepse shpërndahen në llogari të dedikuar, thamë që çdo kryetar komune që do të punojë me zell procedurën, në kohën e duhur duke paraqitur një situatë të përkohshme, do të marrë mjete nga buxheti qendror. Kjo nuk ndalon procesin e realizimit të këtyre projekteve, ndaj paratë janë siguruar dhe janë…”, thotë Perinski
I pyetur se a do të thotë kjo, megjithatë, se 100 milionë do të shpenzohen për përdorime të tjera këtë vit, Perinski thotë se nuk mund të shpenzohen për qëllime të tjera për faktin se kur komuna merr një obligim, ai obligim duhet të mbështetet nga mjetet e parapara nga buxheti, prandaj ato marrëveshje janë lidhur në mes të ministrisë së linjës dhe vetëqeverisjes lokale. Praktikisht, shton ai, ministria e linjës duhet të garantojë se ka siguruar para për të shlyer detyrimin që do të marrë.
I pyetur se çfarë do të thoshte deklarata e kryeministrit se paratë do të shpenzohen ndërkohë për likuiditetin aktual të buxhetit qendror, ai përgjigjet:
“Jo, fondet që potencialisht do t’i shpërndanit si paradhënie në një llogari të dedikuar do të krijonin një detyrim për buxhetin për të paguar interesin për ato fonde. Ata janë duke qëndruar diku dhe nuk të tregohet se ekzistojnë në buxhet. Që të mos krijojmë kosto të tilla, siç përmendi kryeministri, kur ka nevojë për pagesë, vetëqeverisja lokale…Pse shteti të gjejë para të tjera kur për momentin ke miliona e miliona euro që janë aktualisht në disa llogari të dedikuara nga e kaluara. Kjo ishte ideja, do të thotë të përdoren fondet në mënyrë racionale brenda buxhetit”, thotë Perinski.
Në pyetjen se a kanë ndonjë vlerësim se sa para do t’u transferohen komunave deri në fund të vitit 2024, Perinski thotë se askush nuk mund ta gjykojë këtë.
“E dini pse, gjithçka varet nga cili projekt do të fillojë zbatimin. Më lejoni të them, vlerësimi ynë është që komunat do të kenë detyra shtëpie për të përshtatur programet, për të miratuar ribalancimin e buxheteve, sepse do të marrin para të reja diku nga fundi i tetorit dhe menjëherë pas kësaj të tenderojnë – kemi projekte me vlerë një milion denarë, por kemi edhe projekte mbi 150 milionë denarë”, shton Perinski.
I pyetur se a mund të rezultojë se në fund të vitit njëqind milionë nuk ishin në të vërtetë njëqind milionë, Perinski shton se nuk mund të mos rezultojë sepse detyrimet do të merren sipas kontratës, nuk ka rëndësi se sa do të shpenzohen.
“Pra, pas vlerësimit dhe pasi zgjedh se cilat projekte do të financohen, Qeveria nëpërmjet ministrive të linjës lidh marrëveshje me pushtetin vendor. Që vetëqeverisja lokale të ketë mundësi të tenderojë, ato para duhet të parashikohen në buxhet”, thotë Perinski.
Në pyetjet e mëtejshme gazetari shton se komuna me nënshkrimin e kontratës garanton se do të paguajë nesër. Por nëse nuk i paguan në dhjetor, por në mars, këto janë detyrime të buxhetit të vitit 2025, jo të buxhetit të vitit 2024!?
Perinski: Prandaj them, një pjesë e këtyre 100 milionë eurove, nëse mbeten të pashfrytëzuara, dhe sigurisht që do të mbeten, duhet të jemi të sinqertë, sepse në rastin më të mirë, komunat do të lidhnin një marrëveshje me kontraktorët diku nga mesi i nëntorit ose në fillim të dhjetorit, kemi projekte kapitale të cilat nuk punohen brenda 30 ditëve, sigurisht që një shumë e caktuar e këtyre mjeteve do të kalojë në buxhetin e ardhshëm.
Praktikisht, komunat do të marrin obligime për 6 miliardë denarë (rreth 100 milionë euro), por realisht kjo shumë nuk do të shpenzohet dhe do të kalojë si obligim në buxhetin e vitit 2025?
Perinski: Po. Dhe ai obligim do të plotësohet me ato mjete që duhet të sigurohen për thirrjen publike për vitin e ardhshëm në vlerë prej 250 milionë euro.
Kryeministri Hristijan Mickoski në fushatën parazgjedhore kishte premtuar marrjen e borxhit prej një vendi të huaj, duke e mbajtur të fshehur se për cilin shtet bëhet fjalë. Ai kishte paralajmëruar nismën e re për zhvillimin e komunave në vend duke siguruar 250 milionë euro.