Partia politike Levica nuk do ta mbështesë Ligjin e propozuar për Energjinë, kryesisht sepse ai, në tërësi, thellon më tej procesin e liberalizimit të tregut në një nga fushat më kritike strategjike – energjinë. Ky Projektligj tregon qartë se shteti nuk ka as qëllimin dhe as planin për të shtetëzuar kapacitetet energjetike dhe për t’i vënë ato në shërbim të interesit publik.
Me liberalizimin, sektori i energjisë dhe kapacitetet strategjike bëhen pre e lehtë për kapitalin e huaj, i cili, i motivuar vetëm nga interesat e fitimit, nuk do të ketë asnjë detyrim për të mbrojtur interesat kombëtare ose për të ofruar çmime të përballueshme për qytetarët. Përvojat nga vendet e tjera tregojnë se liberalizimi i tregut të energjisë elektrike çon në mënyrë të pashmangshme në rritje të mëdha të çmimit të energjisë elektrike për familjet, duke rritur pabarazitë sociale dhe duke ulur cilësinë e shërbimit.
Në vend që të forcojë rolin e shtetit dhe ndikimin publik në energji, ligji i ri krijon kushte për dominim të mëtejshëm të operatorëve privatë dhe monopolistëve në dëm të qytetarëve dhe drejtësisë sociale.
Megjithatë, me qëllim mbrojtjen aktive të interesave të konsumatorëve, Levica ka paraqitur një sërë amendamentesh me të cilat synojmë të zbusim aspektet më të dëmshme të zgjidhjes ligjore të propozuar.
Fushat kryesore të ndryshimeve tona janë:
Rritja e transparencës, llogaridhënies dhe kontrollit mbi Komisionin Rregullator të Energjisë;
Forcimi i mbrojtjes së konsumatorit në proceset e matjes, faturimit dhe inkasimit të energjisë elektrike;
Futja e sanksioneve realiste dhe proporcionale për operatorët që shkelin detyrimet ligjore.
Në vend që shteti të rimarrë kontrollin mbi sektorin e energjisë – i cili është thelbësor për pavarësinë ekonomike dhe stabilitetin shoqëror – po shohim një përpjekje të re për ta braktisur plotësisht tregun në duart e monopolistëve të huaj dhe vendas. E majta mbetet e përkushtuar ndaj parimit se burimet e energjisë duhet të jenë nën pronësi dhe kontroll shtetëror, për të mirën e popullit, jo për fitimin e një numri të vogël korporatash.
Ndër dobësitë kryesore të ligjit të propozuar, ne theksojmë:
– Mungesa e mekanizmave për mbikëqyrje efektive të Komisionit Rregullator dhe shkarkimi i tij në rastet e mangësive serioze;
– Miratimi i akteve nënligjore që mundësojnë lëshimin e faturave me të dhëna të pasakta dhe të paverifikuara, pa mbikëqyrje efektive të operatorëve;
– Dënime simbolike dhe në mënyrë disproporcionale të ulëta për shkelësit në sektorin e energjisë, të cilat inkurajojnë pandëshkueshmërinë dhe dëmtojnë mbrojtjen e konsumatorit;
– Mungesa e ndonjë plani për të rishikuar privatizimet e mëparshme ose për të kthyer kapacitetet strategjike në pronësi të shtetit.
Duke paraqitur amendamentet, ne kërkojmë që Parlamenti të forcojë rolin e shtetit në energji, të mbrojë energjinë elektrike si një e mirë publike dhe të sigurojë çmime të përballueshme dhe faturim transparent për konsumin për të gjithë qytetarët.
E majta do të vazhdojë të kundërshtojë në mënyrë aktive çdo përpjekje për të privatizuar të mirat publike, për të liberalizuar sektorët strategjikë dhe për të hequr dorë nga sovraniteti shtetëror.
