Memedali Jusufi
Ne emisioni e fundit Pa Kufij, e enjte 23 janar, 2025 u diskutua per temen
“Inagurimi i Presidentit Donald Trump dhe impakti i mundshëm i politikës amerikane në rajonin tonë”. I Ftuari ketij emisioni Ben Andone analisti nga Tirana thote se Trump-i do të jetë indiferent ndaj rajonit tonë dhe do merret me shtetet e mëdha, për të cilat SHBA-ja ka interes më të madh. Zudi Xhelili ne nje prononcim te tij per Radio SHkup thote : Tramp do te udh-heq nje shoqeri te hapur pa urrejtje, pa diskriminim apo perjashtim, do te promovoj paqen dhe pajtimin ne mes njerezve. Sipas Xhelilit , Trampi preferon qe shtetet Evropiane te risin buxhetin e Natos ne 5 % dhe te ndalojne te harxhojne miliarda dollare per armatim nga jashte, I ftuari tjeter ne emisionin pa kufij Afrim Kasolli thote se Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, njoftoi opinionin se ka nënshkruar një vendim për pezullimin e të gjitha programeve e ndihmës ndërkombëtare të SHBA-së për 90 ditë, derisa të shqyrtohen nëse ato janë në përputhje me objektivat e tij politike.Sipas te ftuari tjeter ne radio Shkup Jeton Halimi me terheqjen e vemendjes se ShBA -se nga Ballkani populizmave te politikaneve te Ballkanit Perendimor duke filluar nga Vucic deri te Albin Kurti do tu jepen fund njehere e pergjithmone ,Ajo qe cka verehet nga shume analiste te njohur rajonal , te cilet morren pjese ne emisioni e perjafshem Rajonal ” Pa KUfij ” se Amerika do ti kthehet politikes se saj izolacioniste te njohur si “Izolacionizmi amerikan” e cila është praktikuar deri në një farë mase si politikë e jashtme e SHBA-së që përpara Luftës për Pavarësi.
izolacionizmi në Shtetet e Bashkuara nuk ka qenë kurrë për një shmangie totale të pjesës tjetër të botës. Vetëm një pjesë e vogël e izolacionistëve amerikanë mbështetën largimin e plotë të kombit nga skena botërore. Në vend të kësaj, shumica e izolacionistëve amerikanë kanë shtyrë për shmangien e përfshirjes së kombit në atë që Thomas Jefferson i quajti “aleanca të ngatërruara”. Në vend të kësaj, izolacionistët amerikanë kanë mbajtur qëndrimin se Amerika mund dhe duhet të përdorë ndikimin e saj të gjerë dhe fuqinë ekonomike për të inkurajuar idealet e lirisë dhe demokracisë në kombet e tjera me anë të negociatave dhe jo me anë të luftës.Izolacionizmi i referohet hezitimit të gjatë të Amerikës për t’u përfshirë në aleancat dhe luftërat evropiane. Izolacionistët kishin mendimin se perspektiva e Amerikës për botën ishte e ndryshme nga ajo e shoqërive evropiane dhe se Amerika mund të avanconte kauzën e lirisë dhe demokracisë me mjete të tjera përveç luftës.
Doktrina MOnro
Në 1823, Doktrina Monroe deklaroi me guxim se Shtetet e Bashkuara do ta konsideronin kolonizimin e çdo kombi të pavarur në Amerikën Veriore ose Jugore nga një komb evropian si një akt lufte. Në dhënien e dekretit historik, Presidenti James Monroe shprehu pikëpamjen izolacioniste, duke thënë: “Në luftërat e fuqive evropiane, në çështjet që kanë të bëjnë me veten e tyre, ne kurrë nuk kemi marrë pjesë, as nuk përputhet me politikën tonë, kështu të bëjmë”.
Pas luftrave botrore Shtetet e Bashkuara u kthyen në rrënjët e tyre izoluese duke i dhënë fund menjëherë të gjitha angazhimeve evropiane të lidhura me luftën. Kundër rekomandimit të Presidentit Woodrow Wilson, Senati Amerikan hodhi poshtë Traktatin e përfundimit të luftës së Versajës, sepse do të kërkonte që SHBA të anëtarësohej në Lidhjen e Kombeve.
Shtetet e Bashkuara ndihmuan në themelimin dhe u bënë anëtare statutore të Kombeve të Bashkuara në tetor 1945. Në të njëjtën kohë, kërcënimi në zhvillim i paraqitur nga Rusia nën Jozef Stalinin dhe spektri i komunizmit që së shpejti do të rezultonte në Luftën e Ftohtë efektivisht uli perden e epokës së artë të izolacionizmit amerikan.
Ndërsa sulmet terroriste të 11 shtatorit 2001, fillimisht sollën një frymë nacionalizmi të paparë në Amerikë që nga Lufta e Dytë Botërore, Lufta kundër Terrorit që pasoi mund të ketë rezultuar në rikthimin e izolacionizmit amerikan.
Luftërat në Afganistan dhe Irak morën mijëra jetë amerikanë. Në shtëpi, amerikanët u mërzitën nga një rimëkëmbje e ngadaltë dhe e brishtë nga një recesion i madh, shumë ekonomistë krahasuar me Depresionin e Madh të vitit 1929. Duke vuajtur nga lufta jashtë vendit dhe një ekonomi e dështuar në vend, Amerika u gjend në një situatë shumë të ngjashme me atë të fundit të viteve 1940 kur mbizotëronin ndjenjat izolacioniste.