Shfaqja e një ishulli të ri në një liqen në Alaskë ka zbuluar pasojat e rënda të ndryshimeve klimatike në planetin tonë, kurse shkencëtarët dhe NASA po japin alarmin për rreziqe të reja.
Formimi i Ishullit Prow Knob në peizazhin e izoluar të Alaskës është një tjetër demonstrim i qartë i shkrirjes së akullnajave të Arktikut dhe ndryshimeve klimatike në përgjithësi.
Sipas një studimi të kohëve të fundit nga Observatori i Tokës i NASA-s, ishulli u shkëput plotësisht nga akullnaja Alsek midis korrikut dhe gushtit 2025, pas dekadash shkrirjeje graduale.
Prow Knob ndodhet në një lartësi prej gati 300 metrash mbi nivelin e Liqenit Alseck, duke fituar kështu titullin e ishullit më të lartë liqenor në Shtetet e Bashkuara, duke tejkaluar ishullin e njohur Wild Horse në Montana.
Imazhet e para satelitore që zbuluan ishullin u morën katër dekada më parë, kur akullnaja filloi të tërhiqej. Ndërsa temperaturat u rritën, toka që dikur ishte nën akull doli gradualisht në sipërfaqe, derisa u shkëput plotësisht në vitin 2025.
Shfaqja e ishujve të rinj është vetëm një nga shumë pasojat e një Arktiku që po ngrohet. Shkrirja e akullit ka shkaktuar paqëndrueshmëri në shpate dhe fjorde, duke rritur rrezikun e rrëshqitjeve të dheut dhe “tsunamëve akullnajore”.
Për të kuptuar se çfarë është një “cunami akullnajor”, duhet të kthehemi te shembulli tipik i Fjordit Tan në vitin 2015, kur një rrëshqitje e madhe dheu shkaktoi një nga cunamet më të mëdha të regjistruara ndonjëherë në një rajon Arktik.
Arktiku është shënuar me “të kuqe”, po ngrohet katër herë më shpejt
Brishtësia e peizazheve arktike nuk është rastësi. Një hulumtim nga Universiteti i Hamburgut dhe Instituti Max Planck për Meteorologjinë, i botuar në Nature Communications Earth & Environment, arriti në përfundimin se Arktiku po ngrohet katër herë më shpejt se pjesa tjetër e planetit.
Shkencëtarët paralajmërojnë se nëse shkrirja vazhdon me të njëjtin ritëm, kjo do të shkaktojë ndryshime të pakthyeshme në ekosisteme, me ndikime globale në nivelin e detit dhe klimën.
