Shkruan: Hamzi Ibraimi
Ballkani është mësuar me liderë që shpesh shfaqen të ngurtë dhe të mbyllur brenda kufijve të tyre. Por Edi Rama, me stilin e tij të veçantë, ka zgjedhur një rrugë ndryshe: atë të komunikimit të drejtpërdrejtë, shpesh të guximshëm, duke i dhënë Shqipërisë një profil më modern në skenën rajonale. Kjo qasje e ka bërë të shihet ndryshe, jo vetëm nga opinioni vendas, por edhe nga kancelaritë ndërkombëtare, ku shpesh është perceptuar si një lider me vizion përtej kufijve kombëtarë.
Integrimi evropian sfidë dhe ambicie
Në qendër të politikës së tij ka qëndruar gjithmonë orientimi evropian. Rama është përpjekur ta paraqesë Shqipërinë si një faktor stabiliteti në rajon, duke i treguar Brukselit se Ballkani Perëndimor nuk duhet parë si problem, por si mundësi.
Për këtë arsye, ai ka shtyrë përpara një sëri reformash të mëdha: nga reforma në drejtësi dhe modernizimi i administratës publike, deri te lufta kundër korrupsionit dhe përmirësimi i klimës së biznesit.
Edhe pse këto reforma shpesh kanë qenë të dhimbshme dhe të diskutueshme, Rama i sheh si të vetmen mënyrë për ta futur Shqipërinë në orbitën evropiane. Procesi i anëtarësimit ka qenë i ngadalshëm dhe i kushtëzuar nga skepticizmi i disa shteteve anëtare të BE-së, por ai ka ditur ta përdorë këtë pritje si një hapësirë për ta forcuar zërin e Shqipërisë dhe për ta pozicionuar atë si një zë përfaqësues të të gjithë Ballkanit Perëndimor.
Turqia aleancë e interesave
Një tjetër shtyllë e politikës së jashtme të Ramës është bashkëpunimi me Turqinë. Marrëdhëniet e ngushta me presidentin Erdogan nuk kanë mbetur vetëm në nivel personal, por janë materializuar në investime konkrete në ekonomi, infrastrukturë dhe kulturë.
Projekte si rindërtimi i banesave pas tërmetit të vitit 2019, ndërtimi i spitaleve moderne dhe mbështetja në fusha të ndryshme të zhvillimit janë dëshmi të këtij bashkëpunimi.
Kritikët shpesh e kanë parë këtë afërsi si një varësi të tepruar nga një fuqi rajonale me interesa të veta, por Rama e ka paraqitur si një partneritet të zgjuar, ku Shqipëria di të marrë atë që i duhet duke mos hequr dorë nga orientimi perëndimor. Kjo e vendos vendin në një pozitë të favorshme mes Lindjes dhe Perëndimit.
Italia porta drejt BE-së
Italia ka qenë gjithmonë një nga partnerët më të ngushtë të Shqipërisë, por vitet e fundit kjo marrëdhënie ka marrë një dinamikë të re. Afërsia politike mes Ramës dhe kryeministres italiane Giorgia Meloni, sidomos për çështje të ndjeshme si migracioni, e ka bërë bashkëpunimin më të dukshëm.
Marrëveshja për ngritjen e qendrave të refugjatëve në territorin shqiptar ishte një vendim i guximshëm që tregoi gatishmërinë e Ramës për të marrë përgjegjësi të mëdha në arenën ndërkombëtare.
Për Shqipërinë, Italia mbetet porta më e natyrshme drejt Bashkimit Evropian. Përveç politikës, lidhjet e forta ekonomike, kulturore dhe komuniteti i madh shqiptar në Itali e bëjnë këtë marrëdhënie një bosht të rëndësishëm të strategjisë së Tiranës.
Mes Lindjes dhe Perëndimit një ekuilibër i vështirë
Aftësia për të lëvizur me kujdes mes BE-së dhe Turqisë është ajo që e bën Ramën të veçantë. Ai përpiqet të ruajë ekuilibrin duke mos u shkëputur nga asnjëri krah. Nga njëra anë, synon ta afrojë Shqipërinë me standardet evropiane dhe të forcojë lidhjet me kancelaritë perëndimore; nga ana tjetër, shfrytëzon marrëdhëniet me Turqinë dhe vendet e tjera jashtë BE-së për të siguruar mbështetje konkrete në zhvillim dhe investime.
Kjo strategji e balancuar i jep Shqipërisë më shumë hapësirë për të luajtur një rol aktiv në rajon dhe për të mos mbetur peng i interesave të njëanshme. Megjithatë, mbajtja e këtij ekuilibri është një sfidë e vazhdueshme, ku çdo hap gabim mund të interpretohet si lëvizje larg njërës apo tjetrës palë.
Përfundim
Edi Rama ka ndërtuar një profil politik që tejkalon kufijtë e politikës së brendshme shqiptare. Ai e sheh Shqipërinë si një vend që duhet të tregojë histori suksesi në një Ballkan shpesh të ngarkuar me kriza dhe rivalitete. Qasja e tij diplomatike, reformat e brendshme dhe marrëdhëniet e ngushta me liderë si Erdogan dhe Meloni janë pjesë e një strategjie për t’i dhënë Shqipërisë një zë më të fortë në arenën ndërkombëtare.
Siç thash edhe në fillim të shkrimit , Rama mbetet një figurë që sfidon mënyrën tradicionale të të bërit politikë në Ballkan, duke u paraqitur si një lider që kërkon të ndërtojë ura, të ruajë ekuilibra dhe ta vendosë Shqipërinë në një horizont më të gjerë kulturor, ekonomik dhe diplomatik.
