Rreth 42 milionë punëtorë në Bashkimin Evropian, ose 15% e të punësuarve, nuk ishin në gjendje të përballonin pushime njëjavore larg shtëpisë gjatë vitit 2023, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara nga Konfederata Evropiane e Sindikatave (ETUC). Pavarësisht punësimit, miliona qytetarë evropianë po përballen me kufizime serioze ekonomike që i pengojnë të shijojnë një prej të drejtave bazë sociale.
Sipas ETUC, ky fenomen është shenjë e qartë e rritjes së pabarazive dhe rrënimit të kontratës sociale në kontinent. Varfëria gjatë pushimeve ka shënuar rritjen e tretë vjetore me radhë, duke u rritur nga 40.5 milionë persona në vitin 2022 në 41.5 milionë në 2023 – një rritje me mbi një milion individë brenda një viti. Sekretarja e Përgjithshme e ETUC-it, Esther Lynch, paralajmëroi se kjo situatë është pasojë e një ekonomie gjithnjë e më të pabarabartë, ku kostoja e jetesës rritet më shpejt se të ardhurat.
Pabarazitë janë të thella midis vendeve të BE-së. Rumania kryeson me 32% të punëtorëve që nuk përballojnë pushimet, ndjekur nga Hungaria (26%), Bullgaria (24%), Portugalia dhe Qiproja (23%). Në anën tjetër, vendet nordike dhe Holanda raportojnë shifra shumë më të ulëta, me vetëm 5–7% të punëtorëve në këtë gjendje.
Edhe ekonomitë më të mëdha të BE-së nuk janë imune: Italia (17%) dhe Spanja (18%) qëndrojnë mbi mesataren, ndërsa Franca (12%) dhe Gjermania (11%) raportojnë përqindje më të ulëta, por sërish të konsiderueshme. Në terma absolutë, mbi 5 milionë punëtorë në secilin nga këto katër shtete nuk mund të përballonin pushime njëjavore në vitin 2023.
Raporti evidenton një lidhje të fortë midis të ardhurave të disponueshme dhe përballueshmërisë së pushimeve, por jo gjithmonë të drejtëpërdrejtë. Për shembull, Irlanda ka të ardhura vjetore neto ndër më të lartat në BE, por varfëria gjatë festave mbetet relativisht e lartë. Në të kundërt, Sllovenia ka përqindje të ulët të varfërisë festive pavarësisht të ardhurave më modeste.
Sipas Euronews Business, varfëria gjatë pushimeve prek jo vetëm punëtorët, por edhe popullsinë e përgjithshme. Në vitin 2023, 29% e qytetarëve mbi 16 vjeç në BE nuk mundën të përballonin pushime njëjavore, me shifra që shkojnë deri në 60% në Rumani. ETUC ka bërë thirrje për zbatim të plotë të Direktivës për Pagën Minimale dhe ka kërkuar që Paketa e Punës Cilësore e Komisionit Evropian të përfshijë masa konkrete për të forcuar të drejtat e punëtorëve dhe për të rritur aksesin në pushime për të gjithë.
