Një studim i ri nga MIT Media Lab në bashkëpunim me kompaninë OpenAI zbulohet pasojat shqetësuese të përdorimit të tepruar të inteligjencës artificiale.
Kërkuesit ndoqën rreth 1000 persona për katër javë dhe zbuluan se përdoruesit që mbështeten shpesh në ChatGPT për gjenerimin e ideve dhe zgjidhjen e problemeve mund të zhvillojnë një varësi emocionale ndaj kësaj technologie.
Sipas kërkuesve, përdoruesit që përdorin shpesh ChatGPT për biseda të paindividualizuara, përfshirë kërkimin e këshillave, shpjegime konceptuale dhe ndihmë për krijimin e ideve – që është një nga mënyrat më të shpeshta të përdorimit – kanë më shumë gjasa të bëhen emocionalisht të varur nga kjo teknologji, ka raportuar Business Insider.
Veçanërisht shqetësuese është që këta “përdorues të tepruar” shpesh zhvillojnë “përdorim problematik”, të cilin kërkuesit e përkufizojnë si sjellje varësie dhe kompulsive që çon në pasoja negative për mirëqenien fizike dhe psikososiale. Këta përdorues gjithashtu janë më të prirur të shohin ChatGPT si një mik, kanë një nivel të lartë besimi tek ai dhe besojnë se chatbot-i kujdeset për emocionet e tyre.
Autori i studimit thekson se kërkimet e ardhshme mund të shqyrtojnë nëse kjo çon në një lloj “varësie kognitive”, ku përdoruesit mbështeten gjithnjë e më shumë në sistemet AI për marrjen e vendimeve dhe zgjidhjen e problemeve, që potencialisht çon në humbjen e pavarësisë dhe besimit në vendimet e tyre.
Megjithëse ndër kërkuesit e AI ekziston besimi se teknologjia do të përmirësojë, e jo të zëvendësojë punonjësit njerëzorë, gara për pranimin e inteligjencës artificiale krijon një dilemë të tillë. Punonjësit frikësohen se do të mbesin pas kolegëve nëse nuk përdorin teknologjinë mjaftueshëm, por nëse e përdorin shumë, rrezikojnë të humbasin ndjenjën e identitetit të tyre.
Idealja do të ishte të arrihej një balancë mes krijimtarisë njerëzore dhe inteligjencës artificiale, e cila do të prodhonte diçka më të madhe se shuma e pjesëve të saj. Megjithatë, ky studim tregon qartë se moderimi mbetet një virtyt – edhe në epokën e inteligjencës artificiale.
Një tjetër aspekt i rëndësishëm që del nga studimi është se përdoruesit e ChatGPT shpesh ndihen të izoluar dhe të vetmuar. Në vend që të zhvillojnë marrëdhënie sociale reale, ata kalojnë më shumë kohë duke biseduar me teknologjinë, e cila ndikon negativisht në aftësitë e tyre për të komunikuar me njerëzit. Kjo ndjenjë izolimi mund të sfidojë rëndësinë e ndjenjës së bashkëpunimit dhe mbështetjes së komunitetit.
Përdorimi i tepruar i teknologjisë gjithashtu ka implikime për shëndetin mendor. Stereotipat që lidhen me përdorimin e pajisjeve teknologjike, përfshirë rrethin e ngushtë të besnikërisë ndaj një aplikacioni, krijojnë një mjedis ku ndjenja e vetmisë dhe angështia rritet. Kjo është veçanërisht e shqetësues për ata që janë tashmë në situata të vështira emocionuese.
Në përfundim, është e rëndësishme të njihet se inteligjenca artificiale si ChatGPT është një vegël e fuqishme, por përdorimi i saj i tepruar mund të sjellë pasiguri dhe varësi. Përdoruesit duhet të jenë të vetëdijshëm për këto potenciale rreziqe dhe të punojnë për të gjetur një balancë që ju lejon të shfrytëzoni përfitimet e teknologjisë pa u bërë të varur nga ajo. Vetëkuptimi dhe moderimi janë disiplinat që duhet të zhvillohen për të mbajtur një qasje të shëndetshme ndaj kësaj teknologjie të avancuar.
