Kryetarja e Lëvizjes së Gruas për Integrim, Esmeralda Demiraj në një deklaratë ka folur për pabarazinë gjinore në sistemin e pensioneve.
Ajo shprehet se gratë në Shqipëri vazhdojnë të përballen me një sërë sfidash për sa i përket sistemit të pensioneve.
Sipas të dhënave të fundit të Institutit të Statistikave të Shqipërisë (INSTAT), gratë përbëjnë një pjesë të konsiderueshme të përfituesve të pensioneve, ku 55% të pensionistëve janë gra.
Demiraj tha se pensionet e grave në Shqipëri janë më të ulëta se ato të burrave, duke nënkuptuar kështu pabarazinë gjinore. Kjo, sipas saj, vjen si pasojë e disa faktorëve, përfshirë periudhat e ndërprera të punës për shkak të angazhimeve familjare, diferencat në pagë dhe numrin më të madh të grave që punojnë në sektorë me paga të ulëta.
“Pavarësisht rritjes së përfshirjes së grave në sistemin e pensioneve, pabarazia gjinore në këtë fushë mbetet një shqetësim i vazhdueshëm. Ky problem serioz kërkon një angazhim të fortë për të siguruar një të ardhme të denjë për çdo grua në Shqipëri. Partia e Lirisë është e angazhuar për të adresuar këto pabarazi dhe për të krijuar mundësi të barabarta për gratë në çdo fushë të jetës shoqërore, duke përfshirë sistemin e pensioneve”, deklaroi ajo.
Kryetarja e LGI-së reshtoi disa nga propozimet e Partisë së Lirisë për gratë, që vijon si mëposhtë:
-Përmirësimi i kushteve të punës dhe pagave
-Barazia në sistemin e pensioneve
-Rritje e kontributit shtetëror për gratë me ndërprerje në punë për arsye familjare.
-Fond i veçantë për gratë që kanë punuar në shtëpi dhe kanë mbajtur përgjegjësi të mëdha familjare.
-Sigurimi i pagave të barabarta dhe mbrojtje nga diskriminimi.
-Politikë fleksibël për të balancuar punën dhe angazhimet familjare.
-Mbështetje për arsim dhe punësim
-Mundësi të barabarta për arsim dhe trajnime profesionale.
-Inkurajimi i grave për t’u angazhuar në sektorë si teknologjia dhe shkenca (STEM).
-Mbrojtja dhe siguria për gratë
-Forcimi i masave kundër dhunës në familje dhe dhunës seksuale.
-Sigurimi i shërbimeve sociale dhe strehimit për gratë që janë viktima të dhunës seksuale duke u mundësuar grave shërbime psikologjike dhe mbështetje ligjore.
-Rritja e përfaqësimit politik dhe ekonomik
-Nxitja e përfshirjes së grave në pozita drejtuese dhe vendimmarrëse.
-Mbështetje financiare për gratë sipërmarrëse.
-Mbrojtja e shëndetit të grave dhe mirëqenia e tyre, duke përfshirë përmirësimin e shërbimeve shëndetësore për gratë, si mbështetja për shëndetin riprodhues dhe mendor.
Demiraj shton më tej, se përmes këtyre pikave, do të mund të sigurohet një e ardhme e sigurt për të gjitha gratë dhe familjet shqiptare.
Fjala e Kryetares të Lëvizjes së Gruas për Integrim ( LGI), znj.Esmeralda Demiraj
Në Shqipëri, gratë vazhdojnë të përballen me një sërë sfidash të pandryshuara, veçanërisht kur bëhet fjalë për sistemin e pensioneve. Sipas të dhënave të fundit të Institutit të Statistikave të Shqipërisë (INSTAT), për pensionet e grave, disa nga tendencat dhe statistikat kryesore janë:
• Gratë përbëjnë një pjesë të konsiderueshme të përfituesve të pensioneve, rreth 55% e përfituesve të pensioneve janë gra.
• Në përgjithësi, pensionet e grave janë më të ulëta se ato të burrave. Kjo është pasojë e disa faktorëve, përfshirë periudhat e ndërprera të punës për shkak të angazhimeve familjare, diferencat në pagë dhe numrin më të madh të grave që punojnë në sektorë me paga të ulëta. Gratë që dalin në pension shpesh kanë një pension më të ulët mesatarisht për shkak të këtyre arsyeve:
• Mesatarisht, gratë në Shqipëri dalin në pension më herët se burrat, në moshën 60 vjeçare.
• Mesatarisht, gratë që kanë përfituar pensione pleqërie vitet e frundit kanë një pension më të ulët se burrat. Kjo është një pasojë e pagave më të ulëta gjatë jetës aktive profesionale dhe periudhave të punës me kontribute më të shkurtra.
• Gratë gjithashtu përbëjnë një pjesë të konsiderueshme të përfituesve të pensioneve sociale dhe të invaliditetit. Pensione të tilla më shumë marrin gratë në krahasim me burrat sepse gratë janë vetëmohuese për kujdesin e fëmijëve ose të moshuarve. Pavarësisht rritjes së përfshirjes së grave në sistemin e pensioneve, pabarazia gjinore në këtë fushë mbetet një shqetësim i vazhdueshëm.Ky problem serioz kërkon një angazhim të fortë për të siguruar një të ardhme të denjë për çdo grua në Shqipëri.Partia e Lirisë është e angazhuar për të adresuar këto pabarazi dhe për të krijuar mundësi të barabarta për gratë në çdo fushë të jetës shoqërore, duke përfshirë sistemin e pensioneve. Kemi përgatitur disa propozime të qarta dhe të drejta për të përmirësuar situatën e grave në Shqipëri, duke u fokusuar në mbështetje sociale, arsimim, punësim dhe drejtësi gjinore.
Disa nga propozimet kryesore të Partisë së Lirisë për gratë përfshijnë:
1. Përmirësimi i kushteve të punës dhe barazia në pagë:
• Mbrojtja e grave në punë: Të garantohen kushte më të mira për gratë në tregun e punës, duke luftuar diskriminimin dhe duke siguruar pagë të barabartë për punën e barabartë.
• Kombinimi i punës me kujdesin për familjen: Të mundësohet kombinimi i punës me angazhimet familjare, përmes politikave fleksibile të punës (orari fleksibël, punë nga distanca, etj.) dhe duke u dhënë mundësi grave të cilat janë nën kujdesin e fëmijëve dhe të moshuarve.
2. Pensionet për gratë:
• Barazi në sistemin e pensioneve: Partia e Lirisë propozon përmirësimin e kushteve të pensioneve për gratë, përfshirë rritjen e kontributit shtetëror për gratë që kanë pasur periudha të ndërprera në punë për arsye familjare, si dhe krijimin e mundësive për pensione të barabarta për gratë që kontribuojnë më pak për shkak të pagesave të ulëta.
• Pensionet e specializuara për gratë që kujdesen për familje: Krijimi i një fondi të veçantë për gratë që kanë punuar në shtëpi dhe që kanë marrë përgjegjësi të mëdha për kujdesin e fëmijëve dhe të moshuarve.
3. Arsimimi dhe trajnimi profesional:
• Qasja në arsim dhe mundësi trajnimore: Sigurimi i mundësive të barabarta për arsim dhe trajnime profesionale për gratë, veçanërisht ato nga grupet e margjinalizuara, për të mundësuar integrimin e tyre në tregun e punës dhe rritjen e aftësive.
• Inkurajimi i grave në sektorë të ndryshëm: Nxitja e grave për t’u angazhuar në fushat ku janë të pazhvilluara, si shkenca, teknologjia, inxhinieria dhe matematika (STEM).
4. Mbrojtja dhe siguria për gratë:
• Kundër dhunës në familje: Forcimi i legjislacionit dhe politikave për të mbrojtur gratë nga dhuna në familje dhe duke u siguruar qasje më të lehtë në shërbime mbështetëse për viktimat.
• Mbrojtja ligjore dhe shërbime sociale: Rritja e mbështetjes për gratë që janë viktima të dhunës seksuale, duke u siguruar atyre akses në strehime, shërbime psikologjike dhe mbështetje ligjore.
5. Rritja e përfaqësimit politik dhe vendimmarrës:
• Përfaqësimi i grave në politikë: Nxitja e përfshirjes më të madhe të grave në vendimmarrje dhe në pozita drejtuese, me synim që të rritet përfaqësimi i grave në pushtetin legjislativ dhe ekzekutiv.
6. Mbrojtja e shëndetit të grave:
• Shëndeti dhe mirëqenia: Përmirësimi i shërbimeve shëndetësore për gratë, përfshirë aksesin në shërbime të shëndetit riprodhues, si dhe mbështetje për shëndetin mendor të grave, duke pasur parasysh rritjen e stresit dhe ngarkesës emocionale që shumë gra mund të përballen.
7. Përkrahja e gruas sipërmarrëse:
• Mbështetje për gratë në biznes: Ofrimi i mundësive për financim dhe mbështetje për gratë që duan të krijojnë dhe drejtojnë biznese, veçanërisht në sektorët e rinj dhe inovativë, për të nxitja e sipërmarrjes femërore.
Në thelb, Partia e Lirisë synon të krijojë një shoqëri ku gratë të kenë mundësi të barabarta në çdo fushë dhe të kenë kushte më të mira për të kontribuar dhe për të arritur zhvillimin e plotë të potencialeve të tyre.
Ne kërkojmë një sistem që i vlerëson gratë për kontributin e tyre të vazhdueshëm në shoqëri dhe ekonominë shqiptare, dhe që siguron një të ardhme të sigurt për të gjitha gratë dhe familjet shqiptare.
