Trauma nuk ndikon vetëm tek ai që e përjeton, ajo mund të kalojë edhe te pasardhësit.
Këtë e konfirmoi mjekja Artemisa Gogollari në një intervistë të dhënë këtë të martë në emisionin Quo Vadis në Vizion Plus, ku foli për ndikimin që përvojat e vështira të prindërve mund të kenë tek fëmijët e tyre madje edhe tek brezat që vijnë më pas. Studiuesit kanë rikthyer vëmendjen në rolin e trashëgimisë emocionale, duke sugjeruar se frika dhe trauma mund të transmetohen përtej jetës së individëve.
Duke iu përgjigjur pyetjes së moderatores Pranvera Borakaj, nëse traumat kalojnë në breza, Gogollari solli një eksperiment shkencor me minj, ku trauma ndaj një arome të caktuar u trashëgua në disa gjenerata. Ky eksperiment, përveç që është i rëndësishëm, ofron një pasqyrë të qartë se si ndjenjat e prindërve ndikojnë në zhvillimin e fëmijëve.
“Vetëm kur ndjenin aromën e trëndafilit, ata largoheshin me ankth dhe frikë edhe pse nuk kishin përjetuar traumën vetë. Ky reagim u vu re edhe tek pasardhësit e tyre,” tha mjekja, duke shtuar se fenomeni sugjeron një mekanizëm të thellë biologjik që mund të jetë në themel të frikës dhe shqetësimeve të trashëguara. Shkencëtarët besojnë se ndjenjat e forta dhe traumatike të një brezi mund të aktivizojnë përgjigje emocionale tek brezat e ardhshëm.
Sipas saj, edhe pse eksperimente të tilla nuk janë bërë te njerëzit, është e qartë që mënyra se si rritemi, emocionet që përjetojmë, madje edhe përjetimet e nënës gjatë shtatzënisë, formojnë atë që më vonë quajmë “zëri i brendshëm”. Ky zë është i ndikuar nga ndjenjat e secilit individ, duke përfshirë ato që kanë kaluar brezat përpara. Kjo tregon se emocionet kanë një trashëgimi më të thellë se sa mendohej më parë.
Ndikimi i traumës në jetën tonë ndikon në mënyrë të drejtpërdrejtë në shumë aspekte. Një studim i ri sugjeron se individët që përjetojnë trauma në fëmijëri janë më të prirur ndaj shëndetit mendor të dobët dhe çrregullimeve emocionive në të ardhmen. Kjo ndihmon në shpjegimin e efekteve të tmerrshme që ka trauma dhe se sa thelbësore është adresimi i këtyre problemeve që të krijojmë një të ardhme më të shëndetshme për fëmijët tanë.
“Ndaj është kaq e rëndësishme të ushqejmë tek vetja një zë të ri, më të butë, që na flet ndryshe. Aty fillon shërimi,” përfundoi Gogollari. Kjo përqasje nxjerr në pah nevojën për të trajtuar traumën dhe ndjenjat negative, duke u angazhuar në një proces shërimi që mund të ndikojë jo vetëm tek individi, por edhe tek brezat e tjerë.
Mënyrat e shëndetshme për të menaxhuar emocionet e bëra duke i dhënë përparësi mirëqenies, siç janë terapitë, meditime dhe aktivitete fizike, mund të ndihmojnë në thyerjen e cikleve të traumës dhe në krijimin e një trashëgimie emocionale pozitive. E rëndësishme është që të promovojmë një mjedis ku fëmijët ndihen të sigurtë dhe të mbështetur emocionalisht.
Prandaj, është e rëndësishme që jo vetëm të kuptojmë trashëgiminë emocionale, por gjithashtu të punojmë për të krijuar një ambient të shëndetshëm për fëmijët tanë. Shohim se fëmijët që rriten në një atmosferë pozitive, që promovon shëndetin mendor, kanë më shumë mundësi të zhvillojnë mekanizma të shëndetshëm për ballafaqimin me stresin dhe traumat e ardhshme.
Ju ftojmë të ndani këtë artikull dhe të na tregoni mendimet tuaja në lidhje me ndikimin që trauma mund të ketë tek fëmijët. A mendoni se është e rëndësishme që të flasim për këto tema dhe të ndihmojmë brezat e ardhshëm? Komentoni më poshtë dhe angazhohuni në këtë debat të rëndësishëm.
