Me takimet e zhvilluara në një nivel kaq të lartë – ishte vizita e parë në Ukrainë nga Erdogani që nga shpërthimi i luftës dhe e dyta e Guterresit – disa kishin shpresuar për përparime, nëse jo drejt një paqeje të përgjithshme, atëherë të paktën për çështje specifike. Por nuk u arrit diçka e spikatur
Me takimet e zhvilluara në një nivel kaq të lartë – ishte vizita e parë në Ukrainë nga Erdogani që nga shpërthimi i luftës dhe e dyta e Guterresit – disa kishin shpresuar për përparime, nëse jo drejt një paqeje të përgjithshme, atëherë të paktën për çështje specifike. Por nuk u arrit diçka e spikatur.
Ndërmjetësimi i Erdoganit
Duke u takuar në qytetin perëndimor të Lvivit, larg vijës së frontit, liderët diskutuan gjëra të tilla si zgjerimi i shkëmbimeve të robërve të luftës dhe rregullimi që ekspertët e OKB-së të energjisë atomike të vizitojnë dhe të ndihmojnë në sigurimin e centralit bërthamor më të madh në Evropë, i cili është në mes të luftime të ashpra që kanë ngritur frikën për katastrofë.
Erdogan e ka pozicionuar veten si ndërmjetës në përpjekjet për t’i ndalur luftimet. Ndërsa Turqia është anëtare e NATO-s, ekonomia e saj e tkurrur varet nga Rusia për tregti dhe është përpjekur të mbajë diskurs të mesëm midis dy luftëtarëve.
Në temën më të gjerë të përpjekjeve për paqe, presidenti turk i kërkoi komunitetit ndërkombëtar pas bisedimeve të mos braktisë përpjekjet diplomatike për t’i dhënë fund luftës që ka vrarë dhjetëra mijëra dhe ka detyruar më shumë se 10 milionë ukrainas të largohen nga shtëpitë e tyre.
Ai përsëriti se Turqia është e gatshme të veprojë si “ndërmjetëse dhe lehtësuese” dhe shtoi: “Unë mbetem i bindur se lufta do të përfundojë në tryezën e bisedimeve”.
Në mars, Turqia ishte nikoqire bisedimeve në Stamboll midis negociatorëve rusë dhe ukrainas, por përpjekja për t’i dhënë fund armiqësive dështoi.
Ndërkohë, në fushën e betejës, të paktën 17 persona u vranë gjatë natës në sulmet e rënda me raketa ruse në rajonin e Kharkiv të Ukrainës, thanë autoritetet ukrainase të enjten.
Ushtria ruse pretendoi se goditi një bazë për mercenarët e huaj në Kharkiv, duke vrarë 90 persona. Nuk kishte asnjë koment të menjëhershëm nga pala ukrainase.
Shqetësimet për centralin atomik
Një temë kryesore në bisedimet në Lviv ishte centrali bërthamor i Zaporizhzhia në Ukrainën jugore. Moska dhe Kievi kanë akuzuar njëri-tjetrin për bombardimin e kompleksit.
Duke akuzuar Moskën për “shantazhin bërthamor”, Zelenskyy ka kërkuar që trupat ruse të largohen nga centrali dhe të lejohet një ekip nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike e OKB-së.
“Zona duhet të çmilitarizohet dhe ne duhet ta themi ashtu siç është: Çdo dëm i mundshëm në Zaporizhzhia është vetëvrasje”, tha Guterres në një konferencë shtypi.
Zelenskyy dhe shefi i OKB-së ranë dakord të enjten për aranzhimet për një mision të IAEA-s në uzinë, sipas faqes së internetit të presidentit. Por nuk ishte menjëherë e qartë nëse Kremlini do të pranonte kushtet e propozuara.
Shqetësimet rreth uzinës u rritën të enjten kur autoritetet ruse dhe ukrainase akuzuan njëra-tjetrën për komplot për ta sulmuar vendin dhe më pas e fajësuan palën tjetër.
Guterres përdori bisedimet në Lviv për të emëruar gjeneralin Carlos dos Santos Cruz të Brazilit për të udhëhequr një mision faktmbledhës të shpallur më parë të OKB-së në burgun Olenivka, ku 53 të burgosur ukrainas të luftës u vranë në një shpërthim në korrik. Rusia dhe Ukraina kanë fajësuar njëra-tjetrën për shpërthimin.
Gjithashtu në rendin e ditës të enjten: një rritje në eksportet e grurit. Në fillim të kësaj vere, OKB-ja dhe Turqia ndihmuan ndërmjetësimin e një marrëveshjeje që i hapte rrugën Ukrainës për të eksportuar 22 milionë tonë misër dhe drithëra të tjerë të ngecur në portet e saj të Detit të Zi që nga pushtimi rus.
