Në një intervistë të fundit për KosovaPress, ish-ambasadori holandez në Kosovë, Robert Bosch, ka hedhur dritë mbi procesin e Gjykatës Speciale për UÇK-në, duke shprehur shqetësim për zgjatjen e gjykimit dhe legjitimitetin e tij.
Robert Bosch, që ka ndjekur ngjarjet për disa vite, shpreh habi për kohën e gjatë që ka zgjatur faza para-gjyqësore. “Nuk e prisja që të zgjaste kaq shumë, veçanërisht faza para-gjyqësore. Jam i bindur se kjo po ndodh sepse është në interesin e njerëzve që paguhen për këtë proces,” shprehet ai.
Kritikat e Bosch për funksionimin e Gjykatës Speciale janë të qarta. Ai thekson se ish-presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, do të dalë i pafajshëm. “Nëse është një gjykatë serioze, ju do të shpalleni të pafajshëm, të gjithë ju, për mungesë të provave sepse në një gjykatë normale dënohen njerëzit vetëm nëse nuk ka dyshimin më të vogël,” tregon ai gjatë bisedës së tij me Thaçin mbi këtë çështje.
Sipas tij, e papranueshme është situata ku Thaçi dhe bashkëluftëtarët e tij ndodhen në paraburgim prej pesë vitesh. “Kjo ka ndodhur si rezultat i një procesi gjyqësor që është zvarritur, qëllimisht, për përfitime të brendshme të prokurorëve dhe gjyqtarëve. Ka kaluar një periudhë e gjatë pa një rezultat të qartë,” vijon ish-ambasadori.
Gjykimi i njohur si rasti i madh ndaj ish-krerëve të UÇK-së ka filluar më 3 prill 2023, më shumë se dy vjet pas konfirmimit të aktakuzës. Prokuroria pretendon se të akuzuarit kanë qenë pjesë e një “ndërmarrjeje të përbashkët kriminale.” Opozita, përmes avokatëve të saj, ka hedhur poshtë këto akuzata, duke thënë se UÇK-ja nuk kishte një strukturë të organizuar komanduese.
Robert Bosch hedh dritë mbi origjinën e këtij procesi, duke përmendur rolin kyç të raportit të Dik Martyt, i cili pretendonte trafikim organesh. Ai thekson se ky raport ishte i dobët dhe i pabazë, por u përdor për ndërtimin e një gjykate me ndikim ndërkombëtar për të kënaqur kërkesat politike të liderëve serbë si Boris Tadiq.
“Isha kundër gjykatës, gjithmonë kam qenë i bindur që nuk ishte e vërtetë. Kjo është taktika e tyre, për të bërë akuzime të mëdha pa baza,” thotë Bosch, duke shprehur se si për të ishte e vështirë të ndante mendimin personal nga detyra si ambasador.
Përveç shqetësimeve mbi legjitimitetin e gjykatës, ai komenton edhe mbi ndikimet emocionale që kanë ndodhur, duke theksuar rastin e Thaçit që nuk u lejua të jetë prezent në varrimin e babait të tij. “Ka pasur ndikim tashmë. Nuk mund të shkonte as në varrimin e babait të tij, që natyrisht, ishte vërtet turp,” shprehet ai. “Jetët e tyre janë ndikuar dhe pesë vjet të jetës suaj janë marrë në kohën më të mirë të tyre.”
Ish-ambasadori gjithashtu kritikon pozitat e institucioneve të Kosovës në lidhje me Gjykatën Speciale. Ai sugjeron se duhet të ketë më shumë dënime për trajtimin e rasteve të tilla dhe se përpjekjet e Edi Ramës ishin të paharruara. “Ata (institucionet) kanë bërë aq sa duhej të bënin, por jo më shumë,” thotë ai.
Megjithatë, avokatët e ish-eprorëve të UÇK-së shprehin optimizëm për rezultatin e procesit, duke besuar se do të ketë një rrëzim të aktakuzave. “Ne jemi të vetëdijshëm për provat, dhe shpresojmë që në fund do të ketë një vendim pozitiv,” përfundojnë ata.
